#1 - HỒI TƯỞNG (FLASHBACK)
Plot Device là 1 kĩ thuật dẫn truyện, dùng để chỉ 1 vật thể hay 1 nhân vật mà ý nghĩa tồn tại để giúp cốt truyện phát triển một cách trôi chảy.
Hồi tưởng có thể đóng vai trò là những Plot device quan trọng để khán giả hiểu rõ thêm về cốt truyện, các nhân vật hay bối cảnh trong phim. Chúng đóng vai trò cốt yếu trong cấu trúc của câu chuyện; hoặc xuất hiện rải rác xuyên suốt để trình bày thông tin cho khán giả.
Hồi tưởng đạt được hiệu quả tốt nhất khi chúng có sự nhất quán và hợp lý từ đầu đến cuối phim. Hồi tưởng mà chỉ xuất hiện một lần duy nhất sẽ khiến cho người xem cảm thấy mất phương hướng. Hãy chắc chắn rằng hồi tưởng trong phim của bạn sẽ là một phần quan trọng của việc kể câu chuyện, thay vì chỉ là một giải pháp tình thế để cung cấp cho khán giả một thông tin quan trọng của tác phẩm.
Những ví dụ về sử dụng Hồi tưởng (Flashbacks) một cách xuất sắc:
The Godfather Part II (1974) - Hồi tưởng trong phim kể về lịch sử của nhà Corleone, cho khán giả thấy được ông trùm đã phát triển gia đình tội phạm này như thế nào và sự lung lay của nó ở thời điểm hiện tại.
Eternal Sunshine of the Spotless Mind (2004) - Tác phẩm đã sử dụng hồi tưởng để kể câu chuyện về mối quan hệ một cách tinh tế. Do nội dung phim liên quan đến thủ thuật phức tạp để tìm kiếm và loại bỏ những ký ức nên các hồi tưởng (được làm sáng tỏ dần dần) đóng vai trò quan trọng trong cách mà câu chuyện được kể.
#2 - LỜI DẪN (VOICEOVER / NARRATION)
Lời dẫn chuyện cho khán giả biết được giọng nói của nhân vật chính hay người dẫn chuyện kể về những sự việc đã hoặc đang diễn ra. Điều quan trọng là nó phải có một mục đích rất rõ ràng.
Các câu hỏi quan trọng bạn cần tự hỏi:
- Lời dẫn chuyện sẽ có tác dụng như thế nào khi diễn ra song song hay tương phản với những hành động đang xảy ra?
- Câu chuyện được kể bằng lời dẫn chuyện có tốt hơn việc nó được kể bằng những cách chân thực, gay cấn hay không?
- Tính hợp lý của lời dẫn chuyện là gì? Ví dụ: Liệu nó có phải là nội dung trong một quyển nhật ký, một quyển tự truyện hay không?
Những ví dụ về sử dụng Lời dẫn chuyện một cách xuất sắc:
- Taxi Driver (1976): Travis Bickle ghi lại nhật ký của mình. Lời dẫn chuyện không nói về câu chuyện đang diễn ra mà nói về những suy nghĩ của anh ta. Đó là chìa khóa để khán giả có thể hiểu được lý do vì sao Travis lại có những hành động ở phần cuối của phim.
- Ferris Beuller’s Day Off (1986): Với mục đích chính là để gây cười, lời dẫn chuyện của Ferris đóng vai trò quan trọng để người xem cảm nhận được sự cuốn hút và thân thiện của anh ta.
#3 - KHẨU SÚNG CỦA CHEKHOV
Khẩu súng của Chekhov là một Plot device thiết yếu và là nền tảng khiến cho mọi yếu tố trong một kịch bản trở nên có ý nghĩa. Nó bắt nguồn từ khái niệm là nếu một khẩu súng được nhắc đến trong phần đầu của một câu chuyện, nó sẽ xuất hiện lại trở lại và đóng vai trò quan trọng ở phần sau của câu chuyện đó.
“Nếu trong hồi thứ nhất bạn có một khẩu súng lục treo trên tường thì ở hồi tiếp theo nó phải được khai hỏa, còn nếu không thì đừng để khẩu súng ở đó.”- Anton Chekhov
Plot device này có thể được sử dụng để làm điềm báo cho các sự kiện diễn ra tiếp theo. Nó cũng có thể giúp làm tăng thêm sự hồi hộp, căng thẳng cho diễn biến trong kịch bản. Ví dụ, sự nguy hiểm có thể được nhà làm phim gợi ý lúc đầu câu chuyện, khán giả từ đó có thể cảm nhận được sự nguy hiểm này sẽ được quay trở lại ở phần sau mặc dù nó không hiện hữu xuyên suốt tác phẩm.
Những ví dụ về sử dụng Khẩu súng của Chekhov một cách xuất sắc:
- Shaun of the Dead (2004) - Khẩu súng trường được treo trên tường tại quán rượu Winchester được nhắc đến ở đầu phim, tạo nên một cuộc tranh luận về việc nó là súng thật hay súng giả. Shaun vô tình chứng tỏ khẩu súng đó là đồ thật ở hồi cuối và nó đóng một vai trò quan trọng lúc đó.
- Loạt phim Harry Potter ( 2001- 2011) - Khẩu súng của Chekhov là một plot device được sử dụng rất thường xuyên trong loạt phim Harry Potter. Một đồ vật có phép thuật, tưởng chừng không có gì đặc biệt được đưa cho một nhân vật chính lúc bắt đầu phim; nó sẽ đóng vai trò quan trọng ở hồi cuối phim, lúc bộ phim đạt cao trào. Ví dụ, chiếc đồng hồ quay ngược thời gian của Hermione ở trong Harry Potter and The Prisoner of Azkaban (2004).
(còn tiếp)
