SỰ RA ĐỜI CỦA HOLLYWOOD MỚI

Hollywood Mới (New Hollywood) là một cuộc tái sinh của điện ảnh Mỹ vào thập kỷ 1960 – 1970. Làn sóng mới của điện ảnh Mỹ này xuất hiện vì nhiều nguyên nhân. Một trong các nguyên nhân đó là do nghiên cứu học thuật về phim đã trở nên thịnh hành hơn trước đây. Ngoài ra, việc phát hành các bộ phim quốc tế từ những đạo diễn nghệ thuật như Francois Truffaut trong Làn sóng Mới Pháp cũng đã có tác động truyền cảm hứng. Sự ra đời của làn sóng Hollywood Mới cũng là một "phản ứng" đối với tình trạng phim chủ lưu của các xưởng phim Hollywood trở nên nhạt nhẽo sau nhiều thập kỷ.

Hollywood Mới là một phong trào điện ảnh diễn ra tại Mỹ được dẫn đầu bởi một nhóm sinh viên điện ảnh (the Film School Generation) với niềm đam mê làm phim và mong muốn thách thức tình trạng trì trệ của nền điện ảnh. Họ thường làm việc trong hệ thống xưởng phim của Hollywood nhưng đã mang đến một điểm nhìn độc lập và cấp tiến cho điện ảnh chủ lưu.

Một số nhà làm phim Hollywood Mới nổi tiếng gồm có: George Lucas, Steven Spielberg, Martin Scorsese, Peter Bogdanovich, Brian De Palma, Francis Ford Coppola, Mike Nichols, Don Siegel, William Friedkin, John Cassavetes, Robert Altman, Stanley Kubrick, Michael Cimino, vv…

Để tìm hiểu thêm về cách phân tích, viết về phim, tìm hiểu lịch sử điện ảnh một cách có hệ thống, bạn có thể tham khảo Lớp phân tích phim - Film Studies của trung tâm TPD.

Các học giả thường nhìn nhận giai đoạn 1967-69 là những năm quan trọng nhất trong lịch sử điện ảnh Mỹ. Đây là khoảng thời gian các bộ phim đầu tiên của Martin Scorsese, Brian De Palma, Woody Allen và nhiều nhà làm phim khác ra đời. Trong đó, hai bộ phim khơi mào Hollywood Mới là The Graduate và Bonnie and Clyde. Việc tiếp cận các chủ đề táo bạo của hai bộ phim này đã giúp chấm dứt luật kiểm duyệt nghiêm ngặt của Mỹ và mở đường cho các dòng chảy sáng tạo.

Đến năm 1968, các làn sóng mới của điện ảnh diễn ra trên khắp thế giới. Nhiều công ty phát hành đã đưa phim nước ngoài vào Mỹ và được đón nhận bởi các sinh viên trường điện ảnh. Một số đạo diễn làn sóng mới nước ngoài có ảnh hưởng quan trọng gồm có: Ingmar Bergman, Federico Fellini, Francois Truffaut, và Kurosawa Akira.

Sau Bonnie and Clyde và The Graduate, các bộ phim tiêu biểu của Hollywood Mới có thể kể đến Midnight Cowboy (1969), Five Easy Pieces (1970), The Last Picture Show (1971), American Graffiti (1973), The Godfather (1972), The Godfather: Part II (1974), The Deer Hunter (1978).

Sau gần một thập kỷ thành công về mặt thương mại và cả giải thưởng Oscar, phong trào Hollywood Mới dần mất đi. Điều trớ trêu xảy ra là cái chết của Hollywood Mới vào cuối thập kỷ 1970 bắt nguồn từ hai thành viên đi đầu phong trào.

Bộ phim Jaws (1975) của đạo diễn Steven Spielberg là bộ phim đầu tiên được coi là phim bom tấn blockbuster, pha trộn thể loại giữa tâm lý, giật gân, kinh dị và các hiệu ứng, kỹ thuật đắt tiền. Các nhà sản xuất Hollywood đã thấy một công thức thành công có khả năng lặp lại vô hạn từ Jaws. Từ đó, phim bom tấn đã lên ngôi. Hai năm sau, George Lucas thực hiện một bộ phim sử thi viễn tưởng còn đi xa hơn Jaws gấp bội lần và trở thành "bản đồ" cho điện ảnh Hollywood: Star Wars (1977). Sự thất bại của phim nghệ thuật Heaven’s Gate (1980) của đạo diễn Michael Cimino đã khiến các xưởng phim ngại giao quyền kiểm soát phim cho đạo diễn. Bộ phim này được coi là tác phẩm kết thúc Làn Sóng Mới Mỹ.

Đến cuối thập kỷ 1970, Hollywood đã chia ra hai hướng riêng biệt. Một bên tiếp tục con đường nghệ thuật của Làn Sóng Mới Mỹ còn bên kia thích nghi với thị trường và trở thành các phim bom tấn.

(Nguồn: Studiobinder và tổng hợp)