Chiaroscuro là một thuật ngữ Tiếng Ý để diễn tả kỹ thuật sử dụng ánh sáng và bóng tối trong các tác phẩm nghệ thuật, đặc biệt là hội hoạ. Bắt nguồn từ trào lưu nghệ thuật Phục Hưng, đây là một hiệu ứng gây ấn tượng mạnh với những mảng tương phản ánh sáng và bóng tối trong một tác phẩm thị giác. Trong quay phim, thuật ngữ này là kỹ thuật chiếu sáng với tương phản cao và thấp, tạo ra những mảng sáng tối trong phim.
Do kỹ thuật này che khuất một phần của nhân vật, nó thường được sử dụng để tạo căng thẳng, và thường được dùng trong phim ly kỳ hoặc phim kinh dị. Ví dụ, mặc dù phim The Godfather không phải là một phim ly kỳ / hồi hộp (Thriller) mà thuộc thể loại hình sự / tâm lý những vẫn sử dụng kỹ thuật chiếu sáng chiaroscuro để tạo gay cấn.
Bạn có thể thấy kĩ thuật này xuất hiện trong những phim đen trắng từ thời kỳ phim thuộc chủ nghĩa Biểu hiện Đức. Về sau, phim Noir của Hollywood sử dụng kỹ thuật chiếu sáng chiaroscuro như một phong cách tiêu chuẩn. Một số phim mà bạn có thể tham khảo như The Maltese Falcon, Citizen Kane, The Cabinet of Dr. Caligari, M, The Third Man.
Để sử dụng kỹ thuật chiếu sáng chiaroscuro trong phim, bạn cần:
– Nghiên cứu về chiếu sáng trong phim: Chiaroscuro chỉ đơn giản là đặt cạnh nhau của ánh sáng và bóng tối. Bạn không cần các thiết bị đèn đắt tiền để tạo hiệu ứng này mà chỉ cần biết những kiến thức cơ bản về kỹ thuật chiếu sáng cơ bản trong phim. Bạn có thể đọc các bài viết về nguồn sáng chính (key light), nguồn sáng phụ (fill light), nguồn sáng ngược (backlight) và tam giác phơi sáng (exposure triangle). Khi cảm thấy không chắc chắn, hãy xem những bộ phim noir kinh điển từ phong trào phim Biểu hiện của Đức.
– Chuẩn bị: Sau khi đã tự tin về kiến thức kỹ thuật chiếu sáng của charoscuro, hãy thử chụp ảnh có hiệu ứng chiaroscuro trước. Bạn sẽ cần một máy ảnh, một cái đèn, và một nhân vật. Tất nhiên bạn phải nắm chắc về kỹ thuật và thiết bị.
– Luyện tập: Hãy thử chiếu sáng bằng kỹ thuật chiaroscuro trên các set phim nhỏ và nhớ rằng không có ai thực hiện được hiệu ứng này một cách hoàn hảo ngay lần đầu tiên. Trong một số trường hợp, hãy chiếu sáng nền phía sau bằng một đèn riêng và đừng quên chĩa đèn kia vào nhân vật để tạo hiệu ứng hình ảnh tương phản cao rất ngầu này trên gương mặt nhân vật.
(Bài viết dịch từ Studiobinder)
