Khi quay phim, các diễn viên cần biết họ sẽ nhìn theo hướng nào. Sự thống nhất về hướng nhìn của nhân vật (eyeline) trong từng cú máy sẽ ảnh hưởng đến tính liên tục khi dựng phim. Vì vậy các nhà làm phim cần nắm rất rõ điều này.
Hướng nhìn của nhân vật là nơi diễn viên sẽ nhìn vào khi diễn một cảnh phim. Chúng giúp khán giả hiểu được rằng nhân vật đang nhìn gì. Giữ hướng nhìn đúng là một kỹ thuật cần thiết trong diễn xuất.
Khớp hướng nhìn cũng là kỹ thuật quan trọng trong dựng phim nhằm chỉ cho khán giả nhân vật đang thấy gì. Kỹ thuật này làm cho khán giả tin rằng họ đang nhìn vào thứ gì đó thông qua con mắt nhân vật. Ví dụ: Bạn có thể thấy một nhân vật đang nhìn ai đó hoặc thứ gì đó bên ngoài khung hình. Trong cú máy tiếp theo, bạn sẽ thấy cụ thể là nhân vật đó đang nhìn gì từ cùng hướng mà nhân vật này đã nhìn nó trước đó.
Khớp hướng nhìn cũng là một kỹ thuật để đảm bảo tính liên tục trong cái nhìn của nhân vật. Nó tạo ra ảo ảnh là hai nhân vật đang nhìn nhau. Trong một cảnh với nhiều cú máy, quay các nhân vật khác nhau đang tương tác, bạn cần thể hiện rõ ràng là ai đang nhìn ai. Bạn có thể thực hiện điều này bằng cách yêu cầu diễn viên nhìn tập trung vào một điểm X bên cạnh ống kính máy quay trong những cảnh cận. Các nhân vật được thể hiện là đang nói chuyện với nhau trong một cảnh rộng. Sau đó, cảnh cận quay nhân vật nhìn vào máy quay từ cùng một hướng mà trước đó nhân vật này đã nhìn nhân vật kia. Các cảnh này được dựng đan xen trong giai đoạn hậu kì.
Khớp hướng nhìn là kỹ thuật thiết yếu để kể một câu chuyện mạch lạc trên phim. Ví dụ, phim Rear Window của Alfred Hitchcock thường xuyên sử dụng kỹ thuật khớp hướng nhìn. Nhân vật chính Jeff thường nhìn ra ngoài cửa sổ đằng sau căn hộ anh ta để theo dõi các hàng xóm trong những căn hộ phía bên đường. Các cú máy quay Jeff nhìn gì đó bên ngoài khung hình được dựng đan xen với những cú máy quay các hàng xóm trong căn hộ của họ. Nhờ khớp hướng nhìn, bạn luôn luôn hiểu được rằng các hàng xóm là trung tâm cái nhìn của Jeff.
Nếu kỹ thuật khớp hướng nhìn không khéo léo, khán giả sẽ không thể biết được ai đang tương tác với ai. Câu chuyện của bạn sẽ bị tẻ nhạt và nhàm chán.
- Tham khảo Khóa học Đạo diễn để học thêm về trục, hướng nhìn, chỉ đạo diễn xuất cho diễn viên
Khi quay phim, các diễn viên cần biết họ sẽ nhìn theo hướng nào. Sự thống nhất về hướng nhìn của nhân vật (eyeline) trong từng cú máy sẽ ảnh hưởng đến tính liên tục khi dựng phim. Vì vậy các nhà làm phim cần nắm rất rõ điều này.
– Khớp cảnh cận (matching close-up): Kỹ thuật này quay hai nhân vật với khuôn hình giống nhau, cùng loại ống kính, đặt máy quay ở cùng một độ cao, khoảng cách, vị trí để tạo thành khớp hướng nhìn. Khi dựng phim, hướng nhìn khớp nhau của hai nhân vật củng cố hiệu ứng, làm cho khán giả thấy được hai nhân vật đang nhìn nhau và nói chuyện với nhau. Hãy cẩn thận với chiều cao của diễn viên, nếu một diễn viên cao hơn diễn viên kia rất nhiều, bạn sẽ cần điều chỉnh góc máy quay để tạo ra cảm giác họ đang nhìn nhau.
– Cảnh nghịch hướng (shot reverse shot): Kỹ thuật này thể hiện hai nhân vật đang nhìn nhau, thường bằng cú máy qua vai. Khi hai cú máy được dựng với nhau, hướng nhìn của họ cần khớp với nhau và thể hiện rõ ràng là họ đang nhìn nhau, mặc dù bạn sẽ chỉ có thể nhìn thấy từng nhân vật nói một.
– Quy luật 180 độ: Đây là một nguyên tắc trong chuyển động máy quay giúp người xem hiểu được rằng có mối liên quan giữa trải nghiệm của hai nhân vật. Quy luật 180 độ vẽ ra một trục tưởng tượng giữa hai nhân vật. Mỗi bên của trục thể hiện góc nhìn của một nhân vật. Khi máy quay vượt qua khỏi đường kẻ tượng tượng này, các nhân vật đổi chỗ trên màn ảnh, hướng nhìn của họ không còn khớp nhau và khán giả sẽ thấy là họ không nhìn thấy họ nữa. Mục đích của quy luật 180 độ là để tránh mất phương hướng và những thứ gây xao nhãng bằng cách duy trì cùng một mối quan hệ giữa vị trí trái/phải cho hai nhân vật. Khi tập dượt blocking, bạn có thể vẽ một đường kẻ trên mặt đất bằng băng keo kỹ thuật để tất cả mọi người trong đoàn có thể nắm được trục tưởng tượng này và việc phá vỡ đường kẻ có thể ảnh hưởng đến hướng nhìn như thế nào.
- THAM KHẢO KHÓA HỌC NGHIỆP VỤ ĐẠO DIỄN.
(Nguồn: Masterclass)
